علت خرابی ترموستات کولر گازی

 جدول علت های شایع خرابی ترموستات کولر گازی به طور خلاصه

علت خرابی ترموستات کولر گازی	توضیح کوتاه
استهلاک و پایان عمر مفید قطعه	خوردگی کنتاکت رله و فرسودگی مکانیکی پس از چند سال
نوسانات یا قطعی برق	پرش ولتاژ یا قطع و وصل مداوم که مسیر تغذیه IC را می سوزاند
گرد و غبار و رطوبت داخل یونیت	سولفاته شدن پایه های سنسور و قطع ارتباط با برد
نصب یا تنظیم نادرست ترموستات	قرارگیری در محل نامناسب (نور مستقیم، کوران هوا) که دما را اشتباه می خواند

وقتی اتاق گرم می ماند یا برعکس، آن قدر سرد می شود که مجبور می شوید دستگاه را خاموش کنید، احتمالاً با خرابی ترموستات کولر گازی روبرو هستید. در این از آموزش رایگان تعمیر کولرگازی که توسط تیم تعمیر مگ تهیه شده، هرآنچه باید درباره تشخیص علائم خرابی ترموستات کولر گازی، فهمیدن علت خرابی ترموستات کولر گازی و روش های خانگی تست، تعمیر ترموستات کولر گازی یا تعویض ترموستات کولر گازی بدانید را به زبان ساده مرور می کنیم.

ترموستات کولر گازی چیست و چه نقشی در تنظیم دما دارد؟

ترموستات کولر گازی مغز فرمان دهنده سیستم سرمایش است. این قطعه با کمک سنسور دمای کولر گازی دمای اتاق را می سنجد و به وسیله رله ترموستات کولر گازی کمپرسور و فن را روشن یا خاموش می کند تا هوای داخل فضای شما روی عدد دلخواه پایدار بماند. اگر رله لحیم سرد بدهد یا سنسور از مدار خارج شود، چرخه کنترل دما قطع می شود و ترموستات کولر گازی کار نمی کند یا بالعکس ترموستات کولر گازی یکسره کار می کند. این همان سناریویی است که روزانه در دیدگاه های سایت تعمیر مگ مطرح می شود.

انواع ترموستات کولر گازی

در بازار امروز سه گروه اصلی برای ترموستات اسپلیت وجود دارد. نوع مکانیکی با یک دیافراگم فلزی ساده و لوله موئین کار می کند؛ سنسور دما به صورت آنالوگ است و جای ترمیستور کولر گازی در آن خالی است. مدل دیجیتال، از ترمیستور NTC کولرگازی و یک میکروکنترلر بهره می برد؛ دقت آن بالاتر است و اگر ترموستات روشن نشود معمولاً ایراد روی برد یا رله کنترل کمپرسور است. نسل سوم، هوشمند یا Wi-Fi است که علاوه بر سنسور اتاق، دادهٔ اینترنتی هواشناسی را هم می خوانَد و با اپ تلفن همراه ست می شود اگرچه قیمتش بالاتر است، در مصرف انرژی سالانه تا ۱۵٪ صرفه جویی می کند.

مقایسه ترموستات ها

نوع	مزیت اصلی	نقطه ضعف	مناسب برای
مکانیکی	ارزان، مقاوم به نوسان برق	دقت و امکانات کم	برق ناپایدار و بودجه محدود
دیجیتال	دقت بالا، حالت Sleep/Eco	حساس به پرش ولتاژ	کاربر معمولی با برق نسبتاً پایدار
هوشمند	کنترل از راه دور، یادگیری الگو، صرفه جویی انرژی	قیمت و وابستگی به اینترنت/محافظ	خانه های هوشمند و علاقه مندان کاهش قبض

اگر برق خانه تان نوسان دارد، «مکانیکی + محافظ» اقتصادی ترین گزینه است؛ در غیر این صورت دیجیتال راحت تر و هوشمند پیشرفته تر خواهد بود.

مهم ترین علائم خرابی ترموستات کولر گازی

نوسان مداوم دمای اتاق (کولر مدام خاموش و روشن می شود)

وقتی ترموستات نتواند دمای محیط را درست تشخیص دهد، فرمان قطع  و  وصل پشت سر هم صادر می کند. در این مرحله کاربران تصور می کنند دکمه خاموش روی ریموت گیر کرده، در حالی که علائم خرابی ترموستات کولر گازی دقیقاً چنین رفتاری است.

عدم خنک کنندگی یا سرمای بیش از حد

گاهی سرمای دستگاه ناگهان می بُرد یا برعکس، اتاق به یخچال تبدیل می شود. این نشانه می گوید کالیبراسیون دمایی از دست رفته و باید سراغ کالیبراسیون ترموستات کولر گازی بروید.

صدای کلیک های غیر معمول از پنل داخلی

صدایی که هر چند ثانیه یک بار می آید اغلب ناشی از کنتاکت های فرسوده رله است؛ خیلی وقت ها تعویض پنج دقیقه ای رله ترموستات کولر گازی مشکل را حل می کند.

چرا ترموستات کولر گازی خراب می شود؟

استهلاک و پایان عمر مفید قطعه

پس از پنج سال لایه نقره روی کنتاکت رله می سوزد و در صورت جرقه زدن کولر گازی راه را برای خرابی ترموستات کولر هموار می کند.

نوسانات یا قطعی برق

نوسان برق و ترموستات کولر گازی دشمن قدیمی اند. پرش ولتاژ مسیر تغذیه IC را می سوزاند و در نهایت با پنل خاموش مواجه می شوید.

گرد و غبار و رطوبت داخل یونیت

نفوذ رطوبت باعث سولفاته شدن پایه سنسور و بُریدن ارتباط آن با برد می شود. پیامد طبیعی این فرآیند خرابی سنسور NTC کولر گازی است.

نصب یا تنظیم نادرست ترموستات

قرار دادن سنسور نزدیک پنجره آفتاب گیر، دما را همیشه بالا گزارش می کند؛ در نتیجه کمپرسور بی وقفه می دود، آمپر می کشد و به سرعت به اورلود کمپرسور و ترموستات می رسید.

کدهای خطای مرتبط با ترموستات کولر در برندهای محبوب

برند	کد خطا	معنی خطا	اقدام پیشنهادی
LG	CH01	خطای حسگر دما	بررسی سنسور دمای اسپلیت
Samsung	E1	قطع مدار رله	تست رله برد کولرگازی
Gree	F2	سنسور اواپراتور	بررسی احتمال فریز شدن اواپراتور
Hisense	F4	داغی کمپرسور	چک محافظ حرارتی کمپرسور

در صورت مشاهده هر خطا ابتدا ولتاژ ورودی را چک کنید؛ «افت ولتاژ و خرابی ترموستات» در بسیاری از منازل عامل پشت پرده کدهای بالا است. جدول بالا خلاصه ای است از سوالات پرتکرار بخش کامنت های «تعمیر مگ». اگر کد خطای دیگری دارید، در انتهای همین صفحه برای ما بنویسید تا راهنمای کامل تر ارائه دهیم.

دیگر مقالات آموزشی تعمیر مگ: علت سوختن محافظ کولر گازی

راهنمای تست سلامتی ترموستات کولر گازی در خانه

تست سریع با دماسنج اتاقی

کنار دریچه خروجی باد یک دماسنج عقربه ای بگذارید. اگر اختلاف نمایشگر دستگاه با دماسنج بیش از دو درجه بود، اولین هشدار علت خرابی ترموستات کولر گازی به صدا درآمده است.

اندازه گیری دقیق با مولتی متر دیجیتال

۱. یونیت را خاموش و برق را قطع کنید. ۲. دو سر سنسور را از برد جدا کرده و مقاومتش را در ۲۵ درجه بخوانید. اعداد پایین تر از ۹ کیلو اهم یعنی مسیر داخلی قطع شده و زمان تعویض ترموستات کولر گازی فرا رسیده است. 3. سراغ خروجی رله بروید؛ بوق ممتد نشانه صحت مسیر است، اما اگر مقاومت بی نهایت بود یعنی مسیر سوخته و باید به فکر تعمیر ترموستات کولر گازی باشید.

نکته آموزشی تعمیر مگ: پیش از دستکاری برد، خازن های ذخیره را دشارژ کنید تا شوک الکتریکی آسیبی به شما نزند.

آموزش تعویض ترموستات کولر گازی به زبان ساده

• برق را از فیوز مینیاتوری قطع کنید.
• قاب پنل را بردارید و سوکت ترموستات را به آرامی جدا کنید.
• مدل قطعه جدید را دقیقاً مشابه قبلی انتخاب کنید، وگرنه با خرابی برد کنترل کولر گازی و خطای سنسور روبه رو می شوید.
• پس از نصب، پیچ کالیبراسیون پشت پنل را مطابق دفترچه روی ۲۴ درجه بگذارید تا از تکرار خرابی ترموستات کولرگازی جلوگیری شود.

تعمیر ترموستات کوار گازی به صرفه تر است یا تعویض آن؟

• اگر برد سالم باشد و فقط سنسور قطع شده، هزینه پایین و زمان کوتاه است؛ پس تعمیر ترموستات کولر گازی اولویت دارد.
• اگر IC و رله با هم سوخته اند یا مسیرهای چاپی کنده شده اند، تعویض آپشن منطقی تری است؛ زیرا ریسک تکرار خرابی ترموستات کولرگازی به صفر نزدیک می شود.
• در شهری که نوسان ولتاژ زیاد است، نصب یک محافظ برق ارزان می تواند جلوی صدها هزار تومان خسارت آینده را بگیرد. توصیه ثابت تعمیر مگ همین است.

هزینه تعمیر یا تعویض ترموستات کولر گازی

هزینه بازسازی یا جایگزینی ترموستات بسته به نوع خرابی و قطعات معیوب متفاوت است. اگر فقط خازن راه انداز کولر گازی خراب باشد یا فیوز حرارتی کولر گازی سوخته باشد، معمولاً تعمیر سریع و کم هزینه می تواند مشکل را برطرف کند؛ اما وقتی برد کنترل یا سنسور اصلی آسیب دیده باشد، تعویض کامل ترموستات گزینه ی به صرفه تری است. بهتر است قبل از تصمیم گیری، قیمت قطعات و دستمزد چند مرکز را مقایسه کنید.

دیگر مقالات آموزشی تعمیر مگ: علت سوختن برد کولر گازی

نکات پیشگیری برای افزایش عمر ترموستات کولر گازی

1. هر سه ماه فیلتر یونیت داخلی را بشویید تا جریان هوا کم نشود و یخ زدگی اواپراتور کولر گازی رخ ندهد.
2. شارژ گاز را فقط هنگام نشتی گیری کامل انجام دهید تا به دلیل کمبود گاز مبرد کولر گازی دستگاه یکسره روشن نماند و دوباره وارد چرخه خرابی ترموستات کولرگازی نشوید.
3. سنسور را در ارتفاع ۱٫۵ متری و دور از منابع گرمایی نصب کنید؛ این دقیق ترین مکان برای تنظیم ترموستات کولر گازی است.
4. سالی یک بار پیچ تنظیم را طبق دستورالعمل کارخانه روی دمای اتاق ریست کنید؛ فرآیندی که ما آن را کالیبراسیون ترموستات کولر گازی می نامیم.

نحوه تنظیم ترموستات کولر گازی در فصل تابستان و زمستان

در هوای تابستانی ایران، ۲۴–۲۶ درجه بهترین بازه برای ست کردن دمای کولرگازی است؛ کمتر از آن، کمپرسور در دور بالا کار می کند و شاهد خاموش ماندن ترموستات بعد از اورلود خواهید بود. زمستان در مدل های دوکاره، ۲۰–۲۲ درجه کافی است. یک بار در سال کالیبره کردن ترموستات را انجام دهید: دماسنج عقربه ای را کنار پنل بگذارید و پیچ ریز تنظیم را آن قدر بچرخانید تا عدد ریموت و دماسنج یکی شوند؛ این ساده ترین روش تنظیم دقیق ترموستات است.

اشتباهات رایج هنگام تنظیم ترموستات کولر گازی و راه حل آن ها

• بستن پیچ سنسور با زیاد از حد نیرو: لرزش باعث شکستگی سیم ظریف و بروز خطای حسگر دما.
• بی توجهی به سیم ارت برد: PCB کولرگازی سوخته در اولین رعدوبرق.
• گذاشتن ترموستات پشت پرده ضخیم: جریان هوا کم، علامت خرابی سنسور دما دیر تشخیص داده می شود.

نصب ناصحیح ترموستات در محل های تحت تاثیر دمای بیرون یا جریان هوا (نزدیک پنجره ها، دریچه های تهویه، درها یا گوشه های آفتاب گیر) باعث خوانش نادرست دما و در نتیجه عملکرد ناکارآمد سیستم تهویه می شود.

راه حل پیشنهادی جهت نصب یا تنظیم ترموستات کولرگازی

• ترموستات را روی دیوار داخلی و در مرکز فضای مورد نظر نصب کنید.
• از نصب در نزدیکی منابع حرارتی (نور مستقیم خورشید، دریچه های گرم یا سرد) و جریان های هوای غیرطبیعی بپرهیزید.
• برای حفظ دقت و عملکرد بهینه، به صورت دوره ای کالیبراسیون ترموستات را انجام دهید.

منبع: بخش «Incorrectly Positioning the Thermostat» از مقاله ی 8 Common HVAC Installation Mistakes، سایت رسمی LG Singapore Business (Last Update: Mar 28, 2024) LG Electronics

سوالات متداول درباره ترموستات کولر گازی (FAQ)

1.  آیا خاموش و روشن شدن پی درپی حتماً به معنی خرابی ترموستات کولر گازی است؟ لزوماً نه؛ گاهی کمبود گاز مبرد کولر گازی یا گرفتگی فیلتر علت اصلی است. ولی در ۶۰٪ موارد ریشه مشکل در خود ترموستات است.
2. بعد از تعویض سنسور، چرا کماکان خطای E1 می گیرم؟ احتمالاً مسیر تغذیه قطع شده یا برد کنترل کولر گازی خراب است و باید برد تعمیر شود.
3. اگر ترموستات کولر گازی کار نمی کند ولی چراغ پاور روشن است، چه کنم؟ ابتدا فیوز حرارتی کولر گازی سوخته را چک کنید؛ اگر سالم بود، به سراغ رله بروید.
4. چگونه بفهمم اورلود کمپرسور و ترموستات آسیب دیده اند؟ با آمپر جک، جریان لحظه استارت را اندازه بگیرید؛ اگر بیش از ۳۰٪ بالاتر از مقدار اسمی بود، اورلود برقرار شده است و کمپرسور باید خنک شود تا ترموستات آزاد شود.

برای سؤال های بیشتر، زیر همین پست کامنت بگذارید؛ تیم آموزشی تعمیر مگ ظرف ۲۴ ساعت پاسخ می دهد.

جمع بندی و تماس با تعمیرکار تخصصی کولر گازی

در این مقاله یاد گرفتید که با چه نشانه هایی باید به علائم خرابی ترموستات کولر گازی مشکوک شوید، چگونه با تست های ساده قطعه معیوب را پیدا کنید و بالاخره تصمیم بگیرید بین تعمیر ترموستات کولر گازی و تعویض ترموستات کولر گازی کدام گزینه برای شما به صرفه تر است. اگر بعد از اجرای تمام مراحل بالا هنوز خرابی ترموستات کولر گازی پابرجاست و به ابزار حرفه ای دسترسی ندارید، بهترین کار مراجعه به یک مرکز مجاز است. کارشناسان تعمیر مگ همیشه خوشحال می شوند تجربه خود را رایگان با شما به اشتراک بگذارند؛ کافی است سوالتان را برای ما ارسال کنید.